طرز استفاده از دستگاه خشک کن انجمادی (فریز درایر ):
در صورت استفاده مطلوب از خشک کن ، عمر و زمان سرویس دستگاه افزایش پیدا میکند .
نـمونه هایی که در خشک کن انجـمادی ، خشک می شـوند تا 90 در صد از آب تشکیل شـده اند و
هنگامی که تحت خلاء قرار می گیرند ، آب بصورت تصعید از داخل نمونه ها خارج میشودو بعلت تخلیه هوای اطراف نمونه ها و ایزوله بودن قفسه ها از بدنه اطاقک خشک کن ، انتقال حرارت به نمونه ها بوسیله هدایت و جابجائی هوا مینیمم می گردد و نتیجتاً انرژی داخلی نمونه ها کاهش پیدا می کند و با کاهش فشار هوا ، دمای نمونه ها تا 40- درجه سانتیگراد می تواند پائین بیاید . بخار آبی که بصورت تصعید از نمونه ها خارج می شود در اطاقک انجمادی بوسیله کویل های برودتی جمع میشود . فرار آب از این اطاقک باعث مخلوط شدن بخار آب با روغن پمپ خلاء می گردد که باعث افزایش خلاء و نهایتاُ سبب صدمه دیدن پمپ خلاء می گردد.
برای انجام یک سیکل کامل خشک کردن از انجماد مراحل زیر باید رعایت شود:
1- پمپ خلاء با بسته بودن شیر ایزولاسیون که بالای پمپ تعبیه شده به مدت بیست دقیقه باید کار کند تا پمپ گرم شود و دمای آن به مقدار مطلوب برسد . در طی بیست دقیقه ، شیر gas ballast
باید باز باشد تا بخارات متراکم شده از پمپ خارج شوند.
2- نمونه ها در داخل اطاقک خشک کن قرار داده می شوند.شیر سپری بین اطاقک انجمادی و خشک کن بصورت باز نگهداشته میشود و درها و شیرهای خلاء اطاقک انجمادی و خشک کن باید بسته باشند و سپس شیر ایزولاسیون پمپ خلاء باید باز شود تا اطاقک های انجمادی و خشک کن تخلیه گردند.وقتیکه فشردکی اورینگ بدرستی مشاهده شود بعد از چند دقیقه صدای پمپ کاهش می یابد.این امر،صحت نحوهء تخلیه اطاقک خشک کن و انجمادی را نشان می دهد.
3- زمانیکه صدای پمپ خلاء کاهش یافت کمپرسور سیستم برودتی باید روشن شود .در این زمان فشار داخل اطاقکها در حدود 40 الی 50 میلیمتر جیوه میباشد.دمای کویل ها در حدود 3 دقیقه به 40- درجه سانتیگراد میرسد.
4- سیستم هشدار دهنده قطع آب تا زمانیکه آب سیستم برودتی قطع باشد بوق می زند . در این حالت آب سیستم به میزان کافی باید باز شود تا صدای بوق قطع گردد .
5- وقتیکه سوئیچ برق سیستم خلاسنج وصل می شود برروی صفحه نمایش علامت نقطهء مربوط به دیجیت اول تا زمانی که میزان خلاء به 2 میلیمتر جیوه نرسیده، نشان داده می شود .
6- میزان خلاء اطاقک انجمادی بین 05/0 الی 1/0 میلیمتر جیوه باید تنظیم گردد.در این حالت چون فشار بخار آب در حدود یک صدم میلیمتر در 60- درجه سانتیگراد میباشد.نتیجا،بخار آب بروی کویلهای برودتی بصورت یخ جذب می گردد.
با کاهش میزان خلاء ،دمای نمونه ها پائین می رود و این امر باعث طولی شدن پروسه خشک شدن می گردد. از اینرو بهترین میزان خلاء در فرایند خشک کردن انجمادی برای اکثر نمونه ها در حدود1/0 میلیمتر جیوه میباشد.
7-بعد از اتمام پروسه خشک شدن نمونه ها ، شیر سپری بین اطاقک انجمادی و خشک کن را باید بست و سپس کمپرسور سیستم برودتی را خاموش نمود وشیر ایزولاسیون پمپ خلاء باید بسته گردد.بعد از هوا دادن بوسیله شیربرقی به داخل اطاقک خشک کن ، نمونه ها را می توان از اطاقک خارج نمود .
8- در این مرحله شیر ایزولاسیون پمپ خلاء را باید به حالت بسته نگهداشت و با دادن هوا به داخل اطاقک انجمادی ، عمل برفک زدائی را شروع نمود . با دادن هوا به داخل اطاقک انجمادی و باز کردن در اطاقک ، دمای کویلها به درجه حرارت اطاق می رسد و برفکها آب می شود .
9-بعد از اتمام هر پروسه خشک کردن ، داخل اطاقک انجمادی باید کاملاُ خشک شود تا در پروسه بعدی احتمال فرار بخار آب از اطاقک انجمادی و مخلوط شدن آن با روغن پمپ خلاُ به مینیمم برسد.
10-بعد از اتمام پروسه خشک کردن ، شیر ایزولاسیون پمپ خلاء باید بسته وشیر Gas ballast بازگردد. پمپ در این حالت بمدت بیست دقیقه باید کار کند تا در صورتی که بخارات متراکم شده در پمپ خلاء وجود داشته باشد از پمپ خارج گردد.
11-در شروع هر پروسه خشک کردن ، روغن پمپ خلاء باید بازدید شود در صورتیکه رنگ روغن کدر شده باشد ، روغن پمپ باید تعویـض گردد.و در صورتیکه میزان خلاء نسبت به آخرین پروســه خشک شدن کمتر باشد ، پمپ خلاء را روشن نموده و شیر ایزولاسیون پمپ خلاء را بسته نگهداشتــه و سپس بعد از گرم شدن پمپ خلاء، شیر هوا دهی ( Blasting Valve)پمپ را به مدت بیست دقیقه باز نمود تا در صورت وجود گازهای فرا ر و یا بخار آب مخلوط شده در روغن پمپ از خروجی پمپ خلاء خارج شود . در صورتیکه میزان گازهای فرار و یا بخار آب در روغن زیاد باشد روغن پمپ باید تعویض گردد.
12- در صورت شستشوی اطاقک انجمادی ، د ر اطاقک و شیرهای خلاء باید کاملاُ بسته باشد . شیرورودی آب به داخل اطاقک باید باز شود و باید اجازه داد حد اکثر آب تا روی کویل ها بالا بیاید . باید دقـت داشـت که آب از این سـطح بالاتر نـرود تا به سنـسور سیـستم اندازه گیری خـلاءصدمه ای وارد نشود . سپس برای تخلیه آب ،شیر سپری و در اطاقک خشک کن باید باز باشد و در این حالت پمپ تخلیه آب داخل اطاقک انجمادی باید روشن شود تا عمل تخلیه انجام شود . پس از خاتمه تخلیه ، اطاقک باید کاملاً خشک شود .
8-تعمیر ونگهداری :
در صورتیکه دستگاه بطور صحیح نگهداری شود ، قطعات و سیستم های دستگاه دیرتر فرسوده خواهد شد و عمر مفید آن افزایش پیدا می کند . سیستم هایی از دستگاه خشک کن انجمادی که به نگهداری بیشتر نیاز دارد بصورت فهرست وار در زیر ذکر شده است :
1-پمپ خلاء آسیب پذیرترین قسمت دستگاه می باشد که به مراقبت ویژه نیاز دارد . همواره باید توجه داشت در هنگام روشن کردن پمپ خلاء ، شیر ایزولاسیون خلاء که بروی پمپ نصب شده بسته باشد وپمپ حداقل به مدت بیست دقیقه برای گرم شدن روشن باشد و قبل از تخلیه، دمای کویل ها نباید به زیر صفر رسیده باشد . اگر دمای کویل ها پائین تر از 40- درجه سانتیگراد باشد و عمل تخلیه اطاقک انجمادی انجام پذیرد . بعلت تخلیه هوای خیلی سرد، عمل تخلیه پمپ بسیار کند میشود . در این وضعیت باید هوای اطاق وارد پمپ خلاءگردد.تخلیه این هوای گرم باعث طبیعی شدن عمل تخلیه پمپ خلاء می گردد. به هر ترتیب روشن بودن سیستم برودتی و سرد بودن کویل ها در هنگام تخلیه ، سبس می شود که رطوبت بوسیله کویل ها گرفته شود و نتیجتاُ هوای نسبتاُ خشک وارد پـمپ خلاء می گرددکه این امر باعث افزایش عمر روغن و سیستم های داخلی پمپ خلاء می شود . یکی از آسیب پذیر ترین قسمتهای داخلی پمپ ،پره های آن است که در اثر رطوبت غالباُ شکل ظاهـری آن تغییر میکند و این امر خلاء نهائی پمپ راکاهـش می دهد . روغن پمپ خلاء مرتـباً باید بازدید گردد و در صورتیکه رنگ آن کدر شـود ، روغن باید تعویض شود و هرگز روغن نباید غلیظ گرددچون این امر نه تنها خلاُ نهائی پمپ را کاهش می دهد بلکه به سیـستم داخلی پمـپ صدمه وارد میکند . ساعـت کاری که بر روی پانـل دستگاه نصب شده همزمان با روشـن شـدن پـمپ خلاء بکار می افتد که از سـاعت برای زمان تـعویض روغن پـمپ،می توان استفاده نمود.
2-سیستم برودتی از اجزای مختلفی تشکیل می شود که از آسیب پذیر ترین قسمت آن فیلتر رطوبت است که این فیلتر ، رطوبت و ذرات معلق در مایع مبرد را جذب می کند و اگر ذرات معلق در سیستم برودتی زیاد باشد مسیر عبور مبرد در فیلتر مسدود می گردد و در نتیجه فشار یکطرف فیلتر بالا می رود و فشارطرف دیگر بسیار پائین می آید و در Sight Glass مایع مبرد مشاهده نمی شود در اینصورت فیلتر باید تعویض گردد.
اگر رطوبت مایع مبرد بالا باشد ، رنگ قیمت میانی Sight Glass زرد می گرددکه در این وضعیت ، گاز داخل سیستم باید خارج شود و داخل سیستم تخلیه شود و سپس گاز شارژ گردد.
کمپرسور از اجزای دیگر سیستم برودتی است که بوسیله سیستم های مختلفی محافظت میگردد.یکی از عوامل مهمی که باعث افزایش طول عمر کمپرسور میگردد، خنک نگهداشتن آن در هنگام کار می باشد که بوسیله آب و یک دمنده انجام می پذیرد و در صورتیکه آب سیستم به دلیلی قطع و یا کم شود ، سیستم هشدار دهنده قطع آب با صدای بوق منقطع اوپراتور را مطلع می ساز د.علاوه بر آن باید در نظر داشت که آب خروجی کندانسور همیشه سرد باشد که این باعث افزایش راندمان سیستم و خنک تر شدن کمپرسور می گردد. روغن کمپرسور از دریچه روغن قابل بازدید می باشد که اوپراتور باید به سطح روغن توجه داشته باشد .
3-در هنگام شستشوی اطاقک ها حتماُ باید مراقب بود آب از بالای کویل های برودتی در اطاقک انجمادی بالاتر نرود . زیرا ممکن است به حسگر پیرانی صدمه وارد نماید و زمانی که آب از اطاقک بوسیله پمپ آب تخلیه می شود هوای بالای سطح آب در اطاقک انجمادی حتماُ با اتمسفر در ارتباط باشد! پس از تخلیه ، اطاقک باید کاملاُ خشک شود . اگر اطاقکها با مواد پاک کننده مانند متانول و یا استن شستشو شوند باید در اطاقکها باز نگهداشته شوند تا این مواد تبخیر گردد. از مواد آلی و فرا مانند چسب ها در داخل سیستم خلاء نباید استفاده شود ، زیرا این مواد در هنگام تخلیه ناپایدار هستند و شروع به تبخیر و یا تصعید می نمایند و خلاء نهائی را بالا می برند .
4- برای سیستم هشدار دهنده قطع آب یک کلید حرارتی (KF-6) در تابلوی دستگاه تعبیه شده که این کلید منحصراُ به این سیستم اختصاص داده شده . در هنگامی که برق دستگاه وصل می شود ، سیستم بطور منقطع شروع به بوق زدن می نماید . در صورتی که دستگاه را بخواهیم در وضعیت روشن و سیستم برودتی را خاموش نگهداریم با استفاده از این کلید می توان برق سیستم هشدار دهنده را قطع نمود . در دستگاه فیوز های متعددی استفاده شده که این برای بالا بردن ایمنی دستگاه می باشد .
5-روغن پمپ روتاری از نوع روغن نسبتا" سنگین می باشد که غلظت روغن cST 110 در دمای 40 درجه سانتیگراد می باشد . روغن های سنگین دارای فشار بخار پایین و در نتیجه خلاء پایین تری را می توانند تامین نمایند . از اینرو دمای محیط در زمستان نباید کمتر از 18 درجه سانتیگراد باشد در غیر اینصورت سیستم ایمنی پمپ خلاء ، برق پمپ را قطع می نماید .
